Ortodontik tedavi ile dişler düzeltildikten sonra dişi saran dokuların, dişlerin bu yeni pozisyonlarına uyum sağlamaları için zaman gerekir. Zira kemik doku henüz tam olgunlaşmamıştır. Bu nedenle aygıtlar çıkartıldıklarında dişler eski pozisyonlarına dönme eğiliminde olurlar. Bunu engellemek amacıyla dişleri yeni yerlerinde pekiştirmek gerekir. Bunun için sabit veya hareketli çeşitli aygıtlardan faydalanılmaktadır. Adaptasyon sürecinde yapılan müdahalelere pekiştirme tedavisi, uygulanan apareylere ise pekiştirme apareyleri denilir.
Aktif ortodontik tedavinin süresine, gerçekleştirilen diş hareketi miktarına, hastanın yaşına ve tedavi başındaki anomalinin cinsine göre pekiştirme tedavisinin süresi ve tedavide kullanılan aygıtların cinsi değişmektedir. Pekiştirme tedavisi aktif bir tedavi değildir. Doktorunuz sizin için en uygun pekiştirme apareyini belirleyip, braketlerinizin çıkartıldığı gün ya da en kısa zamanda apareylerinizi takar. Bu apareyler dişlere herhangi bir kuvvet uygulamazlar ve estetik olarak da problem oluşturmazlar. Doktorunuz sizi belki birkaç seans daha görmek isteyebilir.
Sabit pekiştirme aygıtları:
En sık kullanılan yöntem ön bölgedeki dişlerin dile bakan yüzeylerine yapıştırılan tellerdir. Dişlere yapıştırıldığı için kaybolma, kırılma veya kullanılmama gibi riskleri olmadığından dolayı ortodontistler tarafından tercih edilir. İç tarafta olduğu için de görünmezler. Bu aparey çok uzun yıllar ağızda kalmalıdırlar. Tedavi görmeyen kişilerde bile özellikle alt ön dişlerde yirmi yaş dişlerinin çıkmasıyla ya da çiğneme kuvvetlerinin etkisiyle çapraşıklıklar gözlenirken, ortodontik tedavi gören bireylerde bu risk daha fazladır.
Dişlere yapıştırılan bu apareyler ağızda kaldığı sürece bu risk ortadan kalkmış olacaktır.
Retainer denilen bu telin yapıştırıcısının kopması durumunda hastanın ortodontisti ile en kısa sürede iletişime geçmesinde fayda vardır.
Essix:
Bir lens gibi dişleri çepeçevre saran, damak bölgesine kadar uzanmayan saydam, sert, takılıp çıkartılabilen apareylerdir. Konuşurken ve gülerken belli olmadığı için hastaların bu apareye alışmaları kolaydır. Şeffaf plaklar zamanla deformasyona uğrarlar ve belirli bölgelerden çatlamalar ve kopmalar yapabilirler.
Hawley Plağı:
| Takılıp çıkarılabilen bir apareydir. Genellikle üst çeneye yapılır. İlk günler konuşmayı zorlaştırabilir, ancak birkaç gün içerisinde konuşmanız da normale dönecektir. |
| |
| Pekiştirme tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler: |
- Sabit pekiştirme aygıtınız varsa her yemekten sonra dişlerinizi fırçalamanız gerekir. Eğer yemekten sonra dişlerinizi fırçalayamıyorsanız, ağzınızı su ile çalkalayınız.
- Essix kullanıyorsanız akan su altında fırçanız ile temizleyiniz, diş macunu kullanmayınız.
- Plak kullanıyorsanız her gün günde bir kez diş fırçası ve sıvı sabun kullanarak iyice temizleyin. Sıcak olmayan ılık su kullanın. Retainerın fırçalanması aparey üzerinde plak oluşmasını,birikmesini ve dolayısıyla koku oluşumunu da önler. Diğer aparey temizleyici efervesan tabletler de kullanılabilir ancak hiç biri fırçalamanın yerini tutmaz.
- Hareketli plaklarınız varsa yemek yerken çıkarın ve daima kutusuna koyun! (Çoğu retainerlar okulda yemek saatlerinde veya restoranlarda kaybolurlar.) Apareyleriniz cebinizden ya da çantanızdan düşebilir. Etrafta unutursanız yere düşebilir ve üzerine basılabilir. Eğer apareylerinizi günün belirli saatlerinde kullanıyorsanız kullanmadığınız zamanlar apareylerinizi kutusunda saklayınız. Böylece zarar görmez ya da kaybolmaz.
- Retainerlarınız ağzınızda değilse mutlaka DAİMA kutusunda bulundurulmalıdır. Evcil hayvanlar bu apareyleri çiğnemeye bayılırlar! Ayrıca kutusunda değilse yanlışlıkla üzerine oturulabilir veya basılıp ezilebilir ve kullanılamaz hale gelebilirler.
- Başlangıçta retainer ile konuşmak zor gelecektir. Konuşma, okuma ve sesli olarak şarkı söyleme egzersizleri yaparak daha hızlı alışabilirsiniz.
- Retainerlar kırılabilirler, bu sebeple onlara özen göstermeniz gerekir. Eğer retainerınız kaybolur veya kırılırsa, derhal ortodonti kliniğini arayın.
- Retainerınız hakkında herhangi bir sorunuz veya sorununuz olursa, retainerınızın yeniden ayarlanması gerekiyorsa ortodonti kliniğinizi arayın. Kendi başınıza ayarlamaya çalışmayın.
- Randevularınıza mutlaka retainerlarınızı da getiriniz.
- Unutmayın; eğer apareyiniz ağzınızda değilse kutusunda güvende olmalıdır. Pekiştirme apareylerini kaybetmek düşündüğünüzden daha kolaydır ve yenisinin yapılması oldukça pahalıdır Bu sebeple retainerlarınızı dikkatli kullanırsanız yıllarca kullanılabilir durumda olurlar.
- Yüzerken retainerlarınızı çıkarınız.
- Retainerlarınızı sıcak sudan uzak tutun, ceplerinize koymayın, peçeteye sarmayın, çamaşır makinesinde bırakmayın ve arabanın içinde sıcak kısımlarda bırakmayın!
- Eğer pekiştirme apareyiniz kırılır ya da kaybolursa yenisinin yapılması için hemen doktorunuzu arayınız. Eğer apareyiniz ağzınıza tam oturmuyorsa (ki bu apareyinizi doktorunuzun söylediği gibi kullanmadığınızı gösterir.) ilk yapmanız gereken, yine doktorunuzu aramak olmalıdır.
- Pekiştirme tedavisi ortodontik tedavinizin son noktasıdır. Eğer sabır göstererek disiplinli bir şekilde bu aşamaya geldiyseniz ödülünüz bir ömür boyu sağlıklı dişlerinizle gülümsemek olacaktır.
Pekiştirme aygıtları istenen şekilde takılmadıklarında dişler eski konumlarına geri dönebilirler. Bundan dolayı pekiştirme aygıtlarının ortodontik tedavide önemli bir rol oynadıkları unutulmamalıdır. |
